Het Issyk-Kul meer
Een alpien, diep, zoutig meer: de blauwe parel van Kyrgyzstan
Met z’n 1.600 meter boven de zeespiegel, een lengte van 182 km, een breedte van 60 km en op sommige plaatsen meer dan 700 meter diep is het ’s werelds op één na grootste bergmeer.
Issyk Kul betekent ‘warm meer’ en dankt zijn naam daaraan dat het zelfs tijdens de strengste winters, omgeven door met sneeuw bedekte bergpieken die hoog boven het meer uit torenen, nooit bevriest. Daarom zul je niet verbaasd zijn te horen dat zwemmen in het meer vóór juni een heel verkwikkende ervaring is!
Meer dan 110 rivieren stromen het meer in maar geen enkele stroomt het meer uit. Het waterniveau wisselt wel wat door omleidingen en verdamping blijft de hoogte van het water min of meer gelijk. Hoewel vaak aangeduid als zout heeft het meer maar 20% van het zout gehalte van het normale zeewater.
De zuidelijke oever heeft de Terskey Ala-Too keten van het Tian Shan gebergte als ongelooflijk mooie achtergrond. De noordelijke oever is meer ontwikkeld voor toeristen, terwijl de zuidelijke oever een verbazingwekkend gebied is dat er om vraagt geëxploreerd te worden.
Het niveau van het meer is nu ongeveer acht meter hoger dan tijdens de middeleeuwen: er zijn onder water dan ook resten van dorpen gevonden. Het Issyk-Kul meer was een halteplaats op de oude Zijderoute en er zijn verhalen over een grote stad op de bodem van het meer.
De legende van het Issyk-Kul meer
Soms wordt naar het Issyk-Kul meer verwezen als naar ‘de parel van Kyrgyzstan’.
Ooit schijnt er een wrede heerser geleefd te hebben die verliefd werd op een meisje van hemelse schoonheid. Hij gaf zijn mannen bevel het meisje te kidnappen uit het dorp waar zij vandaan kwam en haar naar zijn paleis te brengen.
Maar het meisje hield van een simpele schaapherder en dus wees ze de liefde van de Khan af. De jongen slaagde erin zijn liefje op een paard te redden en ging er met haar vandoor. Toen de Khan dit hoorde stuurde hij z’n beste krijgers achter hen aan. Ze werden gevangen genomen en het meisje werd teruggebracht.
De trotse schoonheid verklaarde dat zij de dood verkoos boven gevangenschap en stortte zichzelf uit een torenvenster. De Khan echter ontliep de straf voor zijn wandaden niet. Op het moment van haar dood overstroomde een vloed helder bergwater het dal waar het paleis van de Khan lag, vulde het dal totaal en vormde een meer – het Issyk-Kul meer.
Interessant: tussen de verzonken gebouwen in het Issyk-Kul meer bevinden zich ook de ruïnes van een klooster. Wiens klooster, en waarom en door wie het werd verwoest is nog onbekend, maar door de tijd heen zijn er vele verschillende godsdiensten in dit gebied geweest zoals Shinto, Christendom, Islam en Boeddhisme.
Nog een legende: hoe het Issyk-Kul meer ontstond
Kyrgyzstan bezoeken zonder het Issyk-Kul meer te zien is als naar de kapper gaan en vergeten je haar te laten knippen. Maar hoe kwam het Issyk-Kul meer tot stand? Ja, er zijn vele eminente geologen die je ontelbare verklaringen geven voor de formatie van het Issyk-Kul meer, maar wat is de waarheid?
De oorsprong van het Issyk-Kul meer gaat terug naar de tijd van Alexander de Grote. Veel mensen zijn verbaasd als ze horen dat hij Centraal-Azië bereikte, maar inderdaad, hij kwam hier en liet zich de walnoten goed smaken, maar dat is een verhaal voor een andere keer.
Een van Alexander’s tegenstanders was een Pers, Rustem genaamd, die heerste over Andijan en wiens gebied zich uitstrekte helemaal tot de omstreken van wat nu het Issyk-Kul meer is. Helaas was Rustem en zijn leger geen partij voor Alexander en zijn hordes. Maar hij voerde een goede show op die veel indruk maakte op Alexander.
Als laatste wens vroeg Rustem dat zijn lichaam en de lichamen van zijn mannen die waren gevallen in de strijd en de overblijfselen van zijn voorouders ergens begraven mochten worden waar zij nooit gevonden zouden worden, voor eeuwig ontoegankelijk en ongeschonden.
Alexander trok onverbiddelijk oostwaarts en veroverde al ras de streken die het Issyk-Kul meer zouden worden. Omdat hij toch wel een nette kerel was, besloot Alexander Rustem’s laatste wens in te willigen. Na de verovering van de regio was een plaatselijk meisje verliefd geworden op Alexander en zij vertelde hem over een bron die krachtig genoeg was om het hele dal te vullen als de stop (het deksel) eraf werd gehaald.
Op Alexanders instructies werden de lichamen van Rustem en zijn metgezellen op de bodem van het dal neergelegd. Toen verwijderde Alexander het deksel van de bron en het hele dal werd overstroomd en verzekerde Rustem zo van een ongeschonden plek voor altijd.
Dus de volgende keer dat je bij het Issyk-Kul meer bent, een snelle duik in het water neemt en een picknick houdt aan de oever, bedenk dan dat Alexander de Grote hier misschien al vóór jou geweest is.